مقدمه: چرا جوش می‌زنیم؟

جوش صورت، یک مشکل شایع پوستی است که تقریباً همه ما در طول زندگی خود آن را تجربه کرده‌ایم. این مشکل، زمانی رخ می‌دهد که فولیکول‌های مو در پوست، با چربی و سلول‌های مرده پوست مسدود شوند. این انسداد، منجر به ایجاد انواع مختلفی از جوش‌ها می‌شود، از جمله جوش‌های سرسیاه، سرسفید، جوش‌های التهابی و کیست‌ها. اما چرا این اتفاق می‌افتد؟ دلایل متعددی وجود دارند که می‌توانند در بروز جوش نقش داشته باشند.

انواع جوش: از سرسیاه تا کیستی

جوش‌ها، فقط یک نوع نیستند. آن‌ها در انواع مختلفی ظاهر می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و علل خاص خود را دارند. شناخت نوع جوش، به شما کمک می‌کند تا درمان مناسبی را برای آن انتخاب کنید:

• جوش‌های سرسیاه: این جوش‌ها، منافذ باز پوست هستند که با چربی و سلول‌های مرده پر شده‌اند. رنگ تیره آن‌ها، ناشی از اکسیداسیون چربی در معرض هوا است.
• جوش‌های سرسفید: این جوش‌ها، منافذ بسته‌ای هستند که با چربی و سلول‌های مرده پر شده‌اند. آن‌ها به صورت برجستگی‌های کوچک سفید رنگ روی پوست دیده می‌شوند.
• جوش‌های التهابی (پاپول و پوسچول): این جوش‌ها، قرمز و ملتهب هستند و معمولاً دردناک هستند. پاپول‌ها، برجستگی‌های کوچک و سفت هستند، در حالی که پوسچول‌ها، جوش‌های چرکی هستند.
• کیست‌ها: این جوش‌ها، بزرگ و دردناک هستند و در عمق پوست قرار دارند. آن‌ها با چرک و مایعات دیگر پر شده‌اند و می‌توانند جای زخم بر جای بگذارند.

علل زمینه‌ای: هورمون‌ها، رژیم غذایی و استرس

عوامل متعددی می‌توانند در بروز جوش نقش داشته باشند. برخی از مهم‌ترین این عوامل عبارتند از:

• تغییرات هورمونی: نوسانات هورمونی، به خصوص در دوران بلوغ، قاعدگی، بارداری و یائسگی، می‌توانند باعث افزایش تولید چربی در پوست و در نتیجه بروز جوش شوند.
• رژیم غذایی: برخی از غذاها، مانند غذاهای چرب، شیرین و فرآوری شده، می‌توانند باعث تشدید جوش شوند.
• استرس: استرس، می‌تواند باعث افزایش تولید هورمون کورتیزول شود که این هورمون، می‌تواند باعث افزایش تولید چربی در پوست و بروز جوش شود.
• ژنتیک: اگر والدین شما مستعد جوش زدن باشند، احتمال اینکه شما هم جوش بزنید، بیشتر است.
• داروها: برخی از داروها، مانند کورتیکواستروئیدها، لیتیوم و داروهای ضد بارداری، می‌توانند باعث بروز جوش شوند.
• محصولات مراقبت از پوست نامناسب: استفاده از محصولات مراقبت از پوست چرب و سنگین، می‌تواند باعث مسدود شدن منافذ پوست و بروز جوش شود.

درمان فوری جوش: راهکارهای خانگی و اورژانسی

وقتی یک جوش ناگهانی روی صورتتان ظاهر می‌شود، چه کاری باید انجام دهید؟ خوشبختانه، راهکارهای خانگی متعددی وجود دارند که می‌توانند به شما در درمان فوری جوش کمک کنند:

• کمپرس گرم: یک پارچه تمیز را با آب گرم خیس کنید و به مدت 10 تا 15 دقیقه روی جوش قرار دهید. این کار، به باز شدن منافذ پوست و تخلیه چربی کمک می‌کند.
• روغن درخت چای: روغن درخت چای، یک ماده ضد باکتریایی و ضد التهابی طبیعی است که می‌تواند به درمان جوش کمک کند. یک قطره روغن درخت چای را با یک قطره آب مخلوط کنید و با استفاده از یک گوش پاک کن، روی جوش بمالید.
• عسل: عسل، یک ماده ضد باکتریایی و مرطوب کننده طبیعی است که می‌تواند به درمان جوش کمک کند. یک قاشق چایخوری عسل را روی جوش بمالید و بعد از 15 دقیقه بشویید.
• آلوئه ورا: آلوئه ورا، یک ماده ضد التهابی و تسکین دهنده طبیعی است که می‌تواند به کاهش قرمزی و التهاب جوش کمک کند. ژل آلوئه ورا را روی جوش بمالید و بعد از 20 دقیقه بشویید.
• خمیر دندان: خمیر دندان، حاوی موادی است که می‌توانند به خشک کردن جوش کمک کنند. مقدار کمی خمیر دندان را روی جوش بزنید و بگذارید یک شب بماند. (توجه: از خمیر دندان سفید استفاده کنید و از استفاده از خمیر دندان‌های ژله‌ای یا رنگی خودداری کنید.)

معجزه‌ی مواد طبیعی: چه چیزهایی در خانه داریم؟

شاید تعجب کنید، اما بسیاری از مواد طبیعی که در خانه دارید، می‌توانند به عنوان درمان‌های موثر برای جوش عمل کنند. این مواد، نه تنها ارزان و در دسترس هستند، بلکه عوارض جانبی کمتری نیز نسبت به محصولات شیمیایی دارند:

• لیمو ترش: آب لیمو ترش، حاوی اسید سیتریک است که می‌تواند به لایه‌برداری پوست و کاهش التهاب کمک کند. آب لیمو ترش را با استفاده از یک گوش پاک کن، روی جوش بمالید و بعد از 10 دقیقه بشویید. (توجه: از استفاده از آب لیمو ترش روی پوست حساس خودداری کنید.)
• سیر: سیر، حاوی آلیسین است که یک ماده ضد باکتریایی قوی است. یک حبه سیر را له کنید و روی جوش بمالید. بعد از 5 دقیقه بشویید. (توجه: از استفاده از سیر روی پوست حساس خودداری کنید.)
• سیب زمینی: آب سیب زمینی، می‌تواند به کاهش التهاب و قرمزی جوش کمک کند. یک تکه سیب زمینی را رنده کنید و آب آن را روی جوش بمالید. بعد از 15 دقیقه بشویید.
• چای سبز: چای سبز، حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که می‌توانند به کاهش التهاب و قرمزی جوش کمک کنند. یک چای کیسه‌ای سبز را در آب گرم خیس کنید و بعد از سرد شدن، روی جوش قرار دهید.

روتین مراقبت از پوست: پیشگیری بهتر از درمان

بهترین راه برای جلوگیری از بروز جوش، داشتن یک روتین مراقبت از پوست مناسب است. یک روتین مراقبت از پوست خوب، شامل مراحل زیر است:

• شستشوی صورت: صورت خود را دو بار در روز، صبح و شب، با یک شوینده ملایم بشویید. از شوینده‌های حاوی الکل یا مواد خشن خودداری کنید.
• تونر: بعد از شستشوی صورت، از یک تونر استفاده کنید تا pH پوست خود را تنظیم کنید.
• مرطوب کننده: حتی اگر پوست چربی دارید، باز هم نیاز به استفاده از مرطوب کننده دارید. از یک مرطوب کننده سبک و غیر کومدوژنیک استفاده کنید.
• ضد آفتاب: هر روز از ضد آفتاب با SPF حداقل 30 استفاده کنید، حتی در روزهای ابری.
• لایه‌برداری: یک یا دو بار در هفته، از یک لایه‌بردار ملایم استفاده کنید تا سلول‌های مرده پوست را از بین ببرید.

محصولات ضد جوش: چه چیزی بخریم و چه چیزی نه؟

در بازار، محصولات ضد جوش متنوعی وجود دارند که هر کدام ادعای درمان جوش را دارند. اما چه محصولاتی واقعاً موثر هستند و چه محصولاتی فقط هدر دادن پول هستند؟ در اینجا، به بررسی برخی از مواد تشکیل دهنده رایج در محصولات مراقبت از پوست ضد جوش می‌پردازیم:

• سالیسیلیک اسید: سالیسیلیک اسید، یک بتا هیدروکسی اسید (BHA) است که می‌تواند به لایه‌برداری پوست و باز کردن منافذ مسدود شده کمک کند.
• بنزوئیل پراکسید: بنزوئیل پراکسید، یک ماده ضد باکتریایی است که می‌تواند به از بین بردن باکتری‌های عامل جوش کمک کند.
• رتینوئیدها: رتینوئیدها، مشتقات ویتامین A هستند که می‌توانند به لایه‌برداری پوست، کاهش التهاب و جلوگیری از تشکیل جوش کمک کنند.
• اسید گلیکولیک: اسید گلیکولیک، یک آلفا هیدروکسی اسید (AHA) است که می‌تواند به لایه‌برداری پوست و بهبود بافت آن کمک کند.

هنگام انتخاب محصولات ضد جوش، به دنبال محصولاتی باشید که حاوی یکی از این مواد باشند. همچنین، از محصولاتی که حاوی الکل، عطر و رنگ هستند، خودداری کنید، زیرا این مواد می‌توانند پوست را تحریک کنند.

درمان‌های تخصصی: چه زمانی به متخصص مراجعه کنیم؟

اگر جوش‌های شما شدید هستند، به درمان‌های خانگی پاسخ نمی‌دهند یا باعث ایجاد جای زخم می‌شوند، باید به یک متخصص پوست مراجعه کنید. متخصص پوست، می‌تواند درمان‌های تخصصی‌تری را برای شما تجویز کند:

• داروهای تجویزی: متخصص پوست، می‌تواند داروهای تجویزی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، رتینوئیدهای موضعی یا خوراکی و داروهای ضد هورمونی را برای شما تجویز کند.
• لایه‌برداری شیمیایی: لایه‌برداری شیمیایی، یک روش درمانی است که در آن از یک محلول شیمیایی برای لایه‌برداری پوست استفاده می‌شود. این روش، می‌تواند به بهبود بافت پوست و کاهش جای زخم کمک کند.
• میکرودرم ابریژن: میکرودرم ابریژن، یک روش درمانی است که در آن از یک دستگاه مخصوص برای لایه‌برداری پوست استفاده می‌شود. این روش، می‌تواند به بهبود بافت پوست و کاهش جای زخم کمک کند.
• لیزر درمانی: لیزر پوست، یک روش درمانی است که در آن از لیزر برای از بین بردن جای زخم و بهبود بافت پوست استفاده می‌شود.
• تزریق کورتیکواستروئید: تزریق کورتیکواستروئید به داخل جوش‌های کیستی و بزرگ، می‌تواند به کاهش التهاب و اندازه آن‌ها کمک کند.

علاوه بر درمان های ذکر شده، گاهی پزشک ممکن است روش‌های دیگری مانند تزریق چربی یا حتی روش های پیشرفته تر جوانسازی پوست را نیز پیشنهاد دهد، اما این روش ها معمولاً برای درمان جوش نیستند و بیشتر جنبه زیبایی دارند.

باورهای غلط: افسانه‌های درمان جوش

در مورد درمان جوش، باورهای غلط زیادی وجود دارند که می‌توانند گمراه‌کننده باشند. برخی از رایج‌ترین این باورها عبارتند از:

• جوش‌ها به دلیل کثیفی ایجاد می‌شوند: جوش‌ها، به دلیل مسدود شدن منافذ پوست با چربی و سلول‌های مرده ایجاد می‌شوند، نه کثیفی.
• استفاده از لوازم آرایش باعث جوش می‌شود: استفاده از لوازم آرایش غیر کومدوژنیک، باعث جوش نمی‌شود.
• برنزه کردن، جوش‌ها را درمان می‌کند: برنزه کردن، فقط باعث پنهان شدن جوش‌ها می‌شود و در واقع، می‌تواند باعث آسیب به پوست شود.
• فقط نوجوانان جوش می‌زنند: جوش، می‌تواند در هر سنی رخ دهد.

پرسش‌های متداول: سوالات شما، پاسخ‌های ما

در این بخش، به برخی از سوالات متداول در مورد جوش پاسخ می‌دهیم:

• آیا جوش‌ها مسری هستند؟

  خیر، جوش‌ها مسری نیستند.

• آیا کندن جوش‌ها اشکالی دارد؟

  کندن جوش‌ها، می‌تواند باعث التهاب، جای زخم و عفونت شود. بهتر است از کندن جوش‌ها خودداری کنید.

• آیا رژیم غذایی تاثیری بر جوش دارد؟

  برخی از غذاها، مانند غذاهای چرب، شیرین و فرآوری شده، می‌توانند باعث تشدید جوش شوند. بهتر است از خوردن این غذاها خودداری کنید.